Sullivan İlişkiler Kuramı
İnsan ilişkilerinin en önemli ve can alıcı yönü iletişimdir. Sözlü ya da sözsüz olabilir. İnsanların davranışları çevrelerinden bağımsız olarak ele alınmamalıdır. Davranışlarımızın önemli bir parçası insanların kurduğu kişilerarası etkileşimlerdir.
İçsel iletişim sürecinin etkileri:
İnsan varlığının ortak yıkıcı yönü anksiyetelerdir. Nevrotikliğin olduğu yerde savunmalı iletişimler vardır. Nevrotik düzlemde savunma mekanizmaları aşırı kullanılır bu noktada burada etkili iletişimiden söz edemeyiz. Kişilik bağlamında incelemeye konu ettiğimiz insan varlığı tamamen ilişkilere dayalıdır.
Witgenstein; ancak sosyal bir ortamda bir insanın dilinden ve düşüncelerinden söz edilebilir. Sullivan, bilişsel süreçlere ilişkin kavramlar ileri sürer.
Dinamizm: Organizmanın canlılığını sürdürebilmesi için gerekli enerji dönüşümü. Dışa vurumlu ve de bireyin içinde tuttuğu enerjiler vardır. Bireyler aynı temel enerjilere sahiptir. Sullivan dinanmizme benlik ya da benlik bütünlüğü der. Anksiyeteden kaçmak için birey türlü önlemler alır ve bu bağlamda kişiliğini oluşturur. Onaylanmayan davranış kötü ben, onaylanan davranış iyi ben.
Personifikasyon: Kişinin kendisine ve diğer insanlara karşı geliştirdiği imgeler. Çocuğun ihtiyaçları iyi ve yeterli karşılandığında iyi anne, anne olumsuz tutumlar sergilediğinde olumsuz (kötü) anne. Personifikasyon maledildikleri kişilerin gerçek kişiliğini göstermez. Bireyin çevresindeki nesnelerle bir algı dayanağı oluşturur. Bir kez oluştu mu daha sonra değişmezler.
Personifikasyon kişinin çevresini yanlış anlamasına ve ilişkilerinin de doğal olarak bozulmasında etkili olurlar. Aynı durum bir insanın kendisini değerlendirmesinde de oluşabilir. Çok fazla yetersizlik duygusu atfedilmiş bir çocuk, kendisiyle ilgili negatif yargılar geliştirmiş olabilir. Etkili iletişimde kendini tanıma çok önemlidir.
Aile içinde çocuğun gördüğü ödül ve cezanın hakkaniyetli olması ‘iyi ben’ ve ‘kötü ben’ aluşumuna yol açıyor. Ödül bir otoriteyi simgeler. Bunun çok fazla hissettirilmesi de otoriterliği sergiler. Eşit ilişkileri bozan bir şeydir. Bireylerin kendilerine oluşturdukları kalıp yargılar kuşaktan kuşağa aktarılıyor.
Empati: Tam bir koşulsuz kabulü, kesin bir hoşgörülülüğü ifade eder. Bunun sevgiyle bir ilgisi yoktur. Teknik konulardır ve profesyonel tekniklerdir.
Teknikler: Teknik bilimsel bir şey değildir. Kaos kuramı sayesinde meteoroloji doğru ölçümler yapabiliyor. Teknikler ikincildir. Arkalarında bilimsel kuramlar vardır.
Sullivan’a göre birimler? 3 ayrı grupta incelenir. İhtiyaçları karşılandığında birinin ruhsal durumunda oluşan duruma doyum denir. Doyum olmazsa apatik durumlar ortaya çıkar. Apatik: Donuk bakışlar. Apatiklik; Hiçbir duyguya sahip olmaksızın başkalarıyla iltişim. Donukluk.
Anksiyetede eğer güvenlik gerçekten ya da imgesel olarak tehdit altında olduğunda ortaya çıkan anksiyete de muazzam bir anksiyete sebebidir. Bu güvensizlik hissinin geröek ya da imgesel olarak artması, düşünce şeklinin bozulmasına neden olur. İmgesel düşünce kişinin düşüncelerinin gerçeklikten kopması.
Alıngan insanların yanlış anlamarı, iletişim yoluyla çarpıtarak bize iletilen bilgilerdir.
Az yoğunluktaki anksiyete insanın kendisini ve de çevresini değerlendirmesine yardımcı olur. Anksiyete kendi başına nötr bir kavramdır. Ancak buradaki ayırt edici durum, kişinin düşünce davranış süreçlerini bozan bir anksiyeteden söz etmektir.
Anksiyete; aynı zamanda bulaşıcı bir şeydir. Anneden çocuğa empati yoluyla geçer. Bu yolla çocuğa bulaşında yakın çevresindeki diğer insanlara karşı da anksiyete duygusunu geliştirir.
İnsan güçlü bir varlıktır ancak anksyeteye son verecek içgüdüsel tepkilerden yoksundur. Bu bir devir dayim şeklinde ilerler. Bebek anksiyeteyle ağlar, bu noktada annenin anksiyetesi artar ve bebeğe artmış bir anksiyete olarak geri döner. Bu ancak bu durumun değişmesi ile değişime uğrayabilir.
Anksiyete bilişsel süreçleri dumura uğratan bir şeydir. İnsanın bilişsel süreçlerini daraltan, zihinsel etkinliğini azaltan bir şeydir. Şaşkınlık, ne yapacağını bilememe, unutma, bazen kendini geri çekme de olabilir.
Sullivan burada iki hususa dikkat çeker:
1. Doyum durumu nasıl olacak?
2. Kişilerin kendini güvende hissetmesi.
Uyku tepkisi biçimi kişinin oluşan anksiyete ile temasını kesiyor. İlişki ihtiyacı vardır. İhtiyaçlar giderilmesi gereken şeylerdir, zorunluluklardır.
Bebeğin davranışlarında ihtiyaçlarının karşılanması diğer insanlara bağımlıdır. Bağımlı ilişkiler kurar çünkü gerçekten bağımlıdır. İnsanlarla etkileşim yokluğu beslenmesi kadar hayatidir. Bebek gelecek davranışlarına da bu anksiyetelerle devam eder. Sevgi, yakınlık, eşit ilişkiler ihtiyacı.
Aradığımız davranışları hangi kişilerde buluyorsak o kişiler ile ilişki kurarız. Sullivan dikkatten çok dikatsizlik üzerinde yoğunlaşmıştır. Seçici dikkatsizlik terimini ortaya atmıştır. Normal ve normalden uzak davranışın açıklanmasına ışık tutan öncül bir kuramdır. Bilinçli olma ya da bilincinde olamama durumuyla.
Merkezimizde alanında uzman psikolog, klinik psikolog, psikoterapist, aile danışmanı, çift ve aile terapisti ve cinsel terapistler görev almaktadır. Kadromuzda bulunan uzman psikologlar, Ataşehir ve Nişantaşı merkezlerimizde çalışma programlarına göre saat 08:00 – 21:00 arasında hizmet vermektedir. Ofisimiz randevu sistemi ile çalıştığından dolayı mutlaka telefonla arayıp randevu almanızı öneririz.
Ataşehir Ofisimiz
ADRES: Brandium Rezidans A Kapısı R2 Blok D:102 K:10 Küçükbakkalköy – Ataşehir – İstanbul
TELEFON: 0 532 716 60 33 / 0216 504 46 09 / 0542 504 22 42
E-POSTA: bilgi@eslikpsikoloji.com
Nişantaşı Ofisimiz
ADRES: Valikonağı cad. Şakayık sok. no:42 Ihlamur palas apt. Teşvikiye – Nişantaşı – İstanbul
TELEFON: 0 532 716 60 33 / 0216 504 46 09 / 0542 504 22 42
E-POSTA: bilgi@eslikpsikoloji.com